การวิเคราะห์ความเสถียรของอนุภาคในสารแขวนลอย (Colloidal Stability Testing)
ในโลกของการกำหนดสูตรผลิตภัณฑ์นั้น มีปัจจัยต่างๆที่ต้องคำนึงถึง เช่น
- การกระจายตัว (Disperdibility)
- ขนาดอนุภาค (Size)
- ความเสถียร (Stability)
- การกระจายตัวซ้ำ (Redispersion)
ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ จะเป็นตัวแปรว่าผลิตภัณฑ์ของเรามีคุณภาพผ่านเกณฑ์หรือไม่
การทดสอบความเสถียรด้วยดั่งเดิม หรือวิธีการใช้ตู้ควบคุมสภาวะ ต้องการเวลาในการทดสอบที่ยาวนาน เพราะจำเป็นต้องใช้สายตาของมนุษย์ในการตรวจวัด มีความแปรปรวนของผลการทดสอบสูง และมีความแม่นยำน้อย ด้วยข้อจำกัดของมนุษย์แต่ละคน ทำให้การยืนยันอายุการเก็บรักษาของผลิตภัณฑ์ (Shelf-life) สูตรผลิตภัณฑ์ ต้องช้าตามไปด้วย
ปัจจุบันมีเทคนิค Static Multiple Light Scattering (SMLS) ที่ใช้การติดตามและตรวจวัดความเสียรของผลิตภัณฑ์ ทั้งขนาด การแยกเฟส การเกิดการรวมตัว และการตกตะกอนเป็นต้น ทำให้การยืนยันอายุการเก็บรักษาของผลิตภัณฑ์ (Shelf-life) น้ันทำได้อย่างรวดเร็วมากกว่า 50 เท่า
โดยเทคนิคนี้ใช้การแสกนตัวอย่างด้วยเลเซอร์ความยาวคลื่น 880 นาโนเมตร (ตามมาตรฐาน ISO/TR 13097) แล้วใช้ตัวตรวจวัด 2 ชนิด เพื่อตรวจวัดการส่งผ่าน (Transmission detector) และตรวจวัดการสะท้อนกลับ (Back Scatthering Detector) โดยเครื่อง Turbiscan series (Formulaction/ Microtrc MRB) สามารถตรวจวัดอนุภาคในช่วงขนาด 10 นาโนเมตร ถึง 1 มิลลิเมตร ซึ่งเหนือกว่าสายตามนุษย์หลายเท่า และที่สำคัญคือ เป็นเทคนิคที่ทดสอบตัวอย่างจริง ไม่มีการเจือจาง การสัมผัส หรือเปลี่ยนสภาพของตัวอย่าง
การแสกนแต่ละครั้งตามช่วงเวลาที่กำหนด ทำให้เห็นความเปลี่ยนแปลงของผลิตภัณฑ์ที่เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็ว และด้วยซอฟแวร์ที่มีประสิทธิภาพสูง สามารถวิเคราะห์ได้หลายพารามิเตอร์ เช่น ดัชนีความเสถียร (Turbiscan Stability Index, TSI) การเปลี่ยนเฟส (Paek tickness/Phase separation) และ ขนาดอนุภาค (Particle size) ในแต่ละช่วงเวลาตลอดการทดสอบ ช่วยให้ผู้ปฏิบัติงานสามรรถติดตามการเปลี่ยนแปลง เปรียบเทียบ และยืนยันความเสถียรของผลิตภัณฑ์ได้อย่างรวดเร็ว
ปัจจุบันการทดสอบอายุการเก็บรักษา(Shelf-life) ของผลิตภัณฑ์ด้วยมีเทคนิค Static Multiple Light Scattering (SMLS) ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง ยา อาหาร และปิโตรเคมี
ผู้เขียนบทความ : ปัญจรุจน์ ตันติธนัยพงษ์ (ผู้เชี่ยวชาญผลิตภัณฑ์)
บริษัท ไซเอนซ์ บียอนด์ จำกัด